تگ کنونیکال در طراحی سایت، درست مانند نمک در غذا است! یک عنصر بسیار اصلی که می‌تواند به شما کمک کند تا خیلی صریح با موتورهای جستجو صحبت کرده و به آن‌ها بفهمانید که کدام نسخه از صفحات را باید ایندکس کرده و در نتایج SERP نمایش دهد. اما اگر درست از Canonical Tag استفاده نکنید؛ غذایتان یا شور می‌شود و یا بی‌نمک! به همین دلیل می‌خواهیم در این مقاله از لاک پشت، یک دستورالعمل کامل برای موارد استفاده از کنونیکال و بهره‌برداری صحیح از آن در بهینه سازی سایت در اختیار شما قرار دهیم.
راهنمای مطالعه
تگ کنونیکال چیست؟
کنونیکال یکی از تگ‌های مهم http در سئو سایت است که در دسته Link قرار می‌گیرد. این تگ معمولا در قسمت head صفحه قرار داده می‌شود. از تگ کنونیکال Canonical در زمانی استفاده می‌شود که شما صفحاتی با محتوای تکراری اما URL متفاوت دارید و می‌خواهید یکی از آن‌ها را به عنوان نسخه اصلی به موتورهای جستجو معرفی کنید. نکته مهم اینجا است که کاربر اصلا حضور این تگ را متوجه نمی‌شود و این مورد تنها برای موتورهای جستجو و البته سئو وبسایت شما اهمیت دارد.
کاربرد Canonical Tag چیست؟
همین‌طور که وبسایت شما رشد کرده و صفحات جدیدی در آن ایجاد می‌شود، ممکن است به یک مشکل جدی برخورد کنید. اینکه یک صفحه از وبسایت، با URL های متفاوتی نمایش داده می‌شود؛ در حالی که محتوا کاملا یکسان است. اگر به این مشکل خیلی سریع رسیدگی نکنید، ممکن است که توسط الگوریتم پاندا گوگل (الگوریتم مبارزه با محتوای کوتاه، بی‌ارزش و کپی شده) جریمه شوید. اینجا است که Canonical می‌تواند به فرشته نجات شما تبدیل شود. با استفاده از این تگ می‌توانید خیلی راحت به گوگل بفهمانید که صفحه هدف شما، کدام است و به این ترتیب مانع از به اشتباه افتادن ربات‌ها شوید. اصلی‌ترین کاربردهای این تگ مهم html در سئو سایت، از قرار زیر هستند:
محتوای تکراری با URL متفاوت
مطالب مشابه با تفاوت‌های جزئی که بیشتر برای سایت‌های فروشگاهی اتفاق می‌افتد
URL Parameters که برای ردیابی استفاده می‌شود
توصیه ای که کارشناسان گوگل تاکید دارند تا حتما متخصصان سئو آن را رعایت کنند این است که:
تگ کنونیکال Canonical را به تمام صفحات خود اضافه کنید؛ حتی اگر نسخه تکراری برای آن‌ها وجود نداشته باشد.
اما چرا گوگل چنین توصیه‌ای را به شما کرده است؟ علت این موضوع آن است که از همان زمانی که شما صفحه را در سایت خود ایجاد می‌کنید، کاربر 5 راه برای رسیدن به آن دارد:
www
https همراه با www
https بدون www
http همراه با www
http بدون www
بنابراین حتی بدون اعمال دسته‌بندی یا فیلتر، شما 5 صفحه با محتوای یکسان اما URL جداگانه دارید. پس از همان ابتدا باید برای گوگل مشخص کنید که تنها یکی از آن‌ها را به عنوان نسخه اصلی در نظر بگیرد. البته باید دقت کنید که آدرس تگ کنونیکال Canonical را به درستی انتخاب کنید. پس بهتر است قبل از اینکه مشغول تغییر کدهای html سایت خود شوید، قسمت بعدی را مطالعه نمایید. البته راه دیگری هم برای نجات حذف صفحات تکراری وجود دارد که به عنوان ریدایرکت شناخته می‌شود. شما می‌توانید با خواندن مقاله ریدایرکت چیست اطلاعات بسیار خوبی را در این زمینه به دست آورید.
انواع تگ Canonical
در کدهای html، تگ کنونیکال به شکل زیر نمایش داده می‌شود:
قسمتی که با * نمایش داده شده است؛ به نام آدرس Canonical شناخته می‌شود و به معنای همان نسخه اصلی از محتوای ماست. بر این اساس، این تگ‌ها در سه دسته قرار می‌گیرند که در جدول زیر نشان داده شده است:
نوع تگ
آدرس تگ کنونیکال
آدرس تگ کنونیکال
Self-referencing
یکسان با صفحه‌ای که در آن هستیم
برای مدیریت https، www و http
Preferred-URL
صفحه دیگری در همان دامنه
محتوای یکسان یا URL متفاوت (آدرس‌دهی داینامیک)
Cross-Domain
صفحه‌ای از دامنه دیگر
زمانی که بر روی یک یا چند سایت کار می‌کنید که یکی از آن‌ها به عنوان وبسایت مادر یا اصلی شناخته می‌شود
در چه مواردی باید از این تگ استفاده کنیم؟
شاید با خودتان فکر کنید که اصلا امکان ندارد که دو صفحه با محتوای یکسان اما URL جداگانه در وبسایت شما وجود داشته باشد. اما این مورد کاملا اجتناب‌ناپذیر است و هرگز نمیتوان از آن جلوگیری کرد. به طور عمده 3 دلیل برای ایجاد چنین صفحاتی در سایت وجود دارد که از قرار زیر هستند:
URL داینامیک
یکی دیگر از موردی که باعث ایجاد چنین مشکلی می‌شود، داشتن URL داینامیک است. این موضوع بیشتر در سایت‌های فروشگاهی یا وب‌سایت‌های بسیار بزرگی اهمیت پیدا می‌کند که برای دسترسی به قسمت‌های مختلف نیاز به جستجو دارند. به عبارت بهتر وقتی کاربر یک فیلتر را بر روی محصولات اعمال می‌کند و یا یک دسته‌بندی خاص را انتخاب می‌نماید، URL صفحه شما به شکل اساسی تغییر خواهد کرد. این در حالی است که محتوای صفحه مانند توضیحات محصول یا عنوان هیچ تفاوتی با صفحه کلی محصولات ندارد. در اینجا می‌توانید با استفاده از تگ Canonical به موتور جستجو بفهمانید که صفحه دسته‌بندی یا فیلتر را در ابتدای کار به کاربر نمایش ندهد تا شما بتوانید همه محصولات خود را به او معرفی کنید.
اگر به درستی متوجه آدرس‌دهی داینامیک نشده‌اید، مثال زیر را در نظر بگیرید. فرض کنید که شما یک فروشگاه پوشاک دارید که در یک صفحه از آن، همه تی‌شرت‌های خود را قرار داده‌اید. آدرس این صفحه به صورت زیر نمایش داده می‌شود:
https://example.com/tshirt
حالا کاربر برای انتخاب تی‌شرت‌های آبی رنگ که قیمت مناسبی دارند، دو فیلتر آبی و ارزان‌ترین را انتخاب می‌کند. در این صورت آدرس صفحه به شکل زیر درمی‌آید:
آنچه در چنین آدرسی نمایش داده می‌شود، تنها محصولات آبی رنگ شما با کمترین قیمت هستند. حال فرض کنید که گوگل URL دوم را به عنوان نسخه اصلی در نظر گرفته و آن را در نتایج SERP به کاربر نمایش دهد. در نتیجه کاربران تنها می‌توانند این دسته از محصولات شما را ببینند و هرگز سایر تی‌شرت‌ها برای آن‌ها نمایش داده نمی‌شود. پس در اینجا نیاز دارید که از تگ کنونیکال Canonical برای معرفی نسخه اصلی صفحه به موتورهای جستجو استفاده کنید.
تغییر آدرس به دلیل کاربرد
دومین دلیل ایجاد محتوای تکراری در وبسایت، تغییر خودکار آدرس صفحات به دلیل استفاده از یک فریم ورک خاص است. برای مثال اگر شما از فریم ورک AMP استفاده کرده‌اید، ممکن است که در پایان URL صفحه، یک علامت /amp اضافه شود. همچنین کاربرانی که از طریق موبایل وارد صفحه سایت شما می‌شوند؛ ممکن است صفحه را با پیشوند m. مشاهده کنند. بنابراین باید با استفاده از Canonical همه این صفحات را به پیج اصلی لینک دهید.
لینک سازی خارجی
گاهی اوقات ممکن است به دلیل لینک‌هایی که از دیگر صفحات گرفته می‌شود؛ یکی از صفحات سایت ما، با چندین URL در گوگل نمایش داده شوند. برای مثال بک لینک‌ها یا تبلیغات در وب‌سایت‌های دیگر، ممکن است که این مشکل را برای ما به وجود آورند. در چنین مواردی باید از کنونیکال استفاده کنید تا صفحات تبلیغ به اشتباه، به عنوان صفحه اصلی در SERP بالا نیاید.
عواقب استفاده نکردن از تگ کنونیکال
احتمالا این مسیر گیج‌کننده تا اینجای کار، شما را قانع کرده است که اصلا قید استفاده از این تگ html را بزنید و خودتان را راحت کنید. اما باید بدانید که این کار یک عاقبت بسیار تلخ را برای شما به دنبال دارد و آن این است که:
گوگل به تشخیص خود یکی از صفحات را به عنوان محتوای اصلی در نظر می‌گیرد.
این در حالی است که این صفحه اصلا هدف شما نیست و شاید برایتان اهمیت چندانی نداشته باشد. اما گوگل چگونه یک صفحه را انتخاب می‌کند؟ برای این کار Google چند معیار مهم را در نظر می‌گیرد:
آدرسی که بیشترین لینک را از صفحات داخلی و خارجی دریافت کرده است.
کیفیت و کمیت محتوا.
به این ترتیب معمولا صفحات تبلیغات شما به دلیل بالا بودن تعداد لینک‌های ارزشمند ورودی، از دید گوگل به عنوان نسخه اصلی شناخته می‌شوند. در نتیجه کاربر تا حد زیادی از مسیر رسیدن به صفحه وبسایت شما دور خواهد شد. از سوی ارگ همان مثال فروشگاه پوشاک را در نظر بگیرید، ممکن است که صفحه تی‌شرت‌های آبی به دلیل طرفداران بیشتری که دارد؛ توجه بیشتری را به سمت خود جلب کرده و به عنوان نسخه اصلی شناخته شود. در چنین مواردی این شما هستید که باید با تگ کنونیکال Canonical، به گوگل بفهمانید که هدف شما اعتبار بخشیدن به کدام صفحه است.
تاثیر استفاده از کنونیکال بر سئو سایت
احتمالا این سوال برای شما هم پیش آمده است که Canonical بر روی سئو و بهینه سازی سایت چه تاثیری دارد؟ با اضافه کردن این تگ به کدهای html سایت خود، می‌توانید با یک تیر چند نشان بزنید:
جمع شدن اعتبار همه صفحات با URL متفاوت در صفحه هدف
اولین فایده‌ای که تگ کنونیکال برای شما دارد، این است که اعتبار همه صفحات را در صفحه هدف شما جمع می‌کند. به عبارت بهتر داشتن این پیوند میان آدرس‌های مختلف با محتوای یکسان، باعث می‌شود که اعتبار همه لینک‌های داخلی و خارجی که به صفحات جانبی داده می‌شوند، به صفحه اصلی منتقل شده و رتبه آن بهبود پیدا کند.
آسان‌تر شدن تحلیل نتایج در ابزارهای آمارگیر
اگر شما هم تجربه کار با ابزارهای آمارگیر مانند گوگل سرچ کنسول را داشته باشید؛ احتمالا میدانید که با یک تغییر کوچک در URL اصلی تا چه حد نتایج تغییر می‌کند. استفاده از تگ کنونیکال باعث می‌شود که تحلیل چنین تغییراتی برای کارشناسان سئو راحت‌تر باشد.
بهینه سازی بودجه خزش
سومین فایده Canonical برای بهینه سازی موتورهای جستجو این است که شما خیلی راحت می‌توانید بودجه خزش سایت خود را بهینه کنید. زیرا انباشته شدن صفحات بی‌ارزش با محتوای تکراری در صفحه، باعث می‌شود که زمان حضور ربات‌ها در صفحه ما هدر برود و صرف ایندکس شدن صفحاتی شود که نه تنها اهمیتی برای ما ندارند، بلکه می‌توانند به سایت آسیب بزنند. اما تگ کنونیکال Canonical به ربات‌ها خواهد فهماند که این صفحات یکسان هستند و نیازی به ایندکس شدن ندارند. در نتیجه زمان آن‌ها صرف بررسی تغییرات جدید خواهد شد. برای آشنایی بیشتر با بودجه خزش Crawl Budget سایت و روش‌های بهینه سازی آن، می‌توانید مقاله ما را در این رابطه بخوانید.
در بیشتر موارد گوگل حتی در صورت عدم استفاده از تگ Canonical، خیلی راحت و با دقت خوبی می‌تواند صفحه اصلی را تشخیص دهد. اما نکته مهم اینجا است که در برخی موارد ممکن است ربات‌های گوگل به اشتباه بیفتند که در چنین مواردی وجود این تگ در کدهای html می‌تواند به تشخیص صحیح کمک کند.
اگر صفحه‌ای از سایت شما noindex است؛ نباید از این تگ در آن استفاده کنید. زیرا گوگل در این حالت دچار تردید شده و از معیارهای دیگری برای تشخیص صفحه اصلی استفاده می‌کند که ممکن است کاربر را از صفحه هدف شما دور کنند.
خیر. حتی اگر این تگ را به درستی استفاده کرده باشید، باز هم ممکن است که گوگل به اشتباه بیفتد و صفحه دیگری را ایندکس کند. این مورد به دلیل این است که معیار Google تنها این تگ نیست و به موارد دیگری مانند لینک سازی داخلی و نقشه سایت هم توجه می‌کند.
معمولا کارشناسانی که سئو سایت وردپرسی را انجام می‌دهند؛ کمتر با این مشکل مواجه می‌شوند. زیرا WordPress دارای افزونه‌هایی است که مدیریت این تگ را برای شما ساده‌تر می‌کند.
